๙. มฆเทวชาดก (ว่าด้วยเทวทูต)

(๙) มฆเทวชาดก (ว่าด้วยเทวทูต)

            พระพุทธองค์ได้กล่าวถึงเรื่องที่ภิกษุทั้งหลายได้สรรเสริญเรื่องการออกผนวชของพระพุทธองค์ พระองค์จึงทรงแสดงเรื่องอดีต มีเนื้อความว่า ในอดีตกาลมีพระเจ้าแผ่นดินพระองค์หนึ่งในกรุงมิถิลามหานคร ทรงพระนามกรว่า มฆเทวราช ท้าวเธอมีพระชนมายุยืน กำหนดถึงสองแสนห้าหมื่นสองพันปีตามสมควรแก่ยุคสมัยแห่งคนทั้งหลายในคราวนั้น ครั้นอยู่มาเมื่อพระองค์ทรงเห็นพระเกษาหงอกเส้นหนึ่งในพระเศียรของพระองค์ จึงทรงสลดพระราชหฤทัยได้ไปให้นายช่างกัลบกมาถอนพระเกศาเส้นนั้นออกถวายด้วยแหนบทอง แล้วพระองค์ทรงสลดพระราชหฤทัยยิ่งนัก จึงพระราชทานบ้านส่วยให้แก่นายช่างกัลบกเป็นรางวัล แล้วทรงมอบราชสมบัติให้พระราชโอรสผู้ใหญ่ เสร็จแล้วพระองค์จึงทรงเสด็จออกทรงบวชเป็นฤๅษี บำเพ็ญเพียรจนได้สำเร็จญาณสมาบัติอยู่ในพระราชอุทยานของพระองค์ เมื่อพระองค์สวรรคตแล้วได้เสด็จขึ้นไปอุบัติบังเกิดในพรหมโลก ดังนี้ ในชาดกนี้ชี้ให้เห็นว่า นักปราชญ์ทั้งหลายย่อมเป็นผู้ไม่ประมาทมัวเมาอยู่ในร่างกายและชีวิต เพียงแต่เห็นผมหงอกเท่านั้นก็เกิดความสลดจิตคิดสละฆราวาสออกบรรพชา โดยเห็นว่าไม่ช้าก็จะต้องถึงแก่ความตาย ถ้าตายอยู่ในเพศฆราวาสก็จักไม่ประเสริฐเท่ากับตายอยู่ในสมณเพศ ส่วนเราท่านทั้งหลายถึงแม้ว่าจะละเพศฆราวาสออกพรรพชาไม่ได้ เวลาแก่เฒ่าก็ควรจักเข้าวัดฟังธรรมดำรงตนอยู่ในทาน ศีล ภาวนาซึ่งจักนำความสุขมาให้ในสัมปรายภพภายภาคหน้า ดังนี้

                                    “ผมที่หงอกบนศีรษะของเรานี้ เกิดขึ้นนำเอาวัยไปเสีย

         เทวทูตปรากฏแล้ว บัดนี้เป็นสมัยบรรพชาของเรา.”

มฆเทวชาดก จบ.