พระพุทธองค์ได้แสดงไว้โดยปรารภภิกษุรูปหนึ่ง ผู้ถูกภรรยาเก่ารบเร้าให้ลาสิกขา มีเนื้อความว่า ในอดีตกาลล่วงแล้วมา มีเนื้อหนุ่มตัวหนึ่งซึ่งอยู่ตามเชิงเขาได้มารักใคร่ผูกพันกับนางเนื้อที่อยู่ในป่าใกล้บ้านคน แล้วติดตามนางเนื้อนั้นมา พอมาถึงมรรคาแห่งหนึ่ง นางเนื้อนั้นได้กลิ่นมนุษย์รู้ว่ามีนายพรานแอบอยู่ข้างทางจึงให้เนื้อหนุ่มนั้นออกเดินหน้า นายพรานก็ได้แทงเนื้อหนุ่มนั้นให้ล้มลงตายกับที่ ฝ่ายนางมฤคีนั้นก็ได้กระโดดหนีโดยเร็วพลัน เมื่อพฤกษเทวดาตนหนึ่งได้แลเห็นเหตุการณ์ดังนั้น ก็กล่าวติเตียนเนื้อหนุ่มนั้นว่า ตายเพราะอำนาจมาตุคามแล้วแสดงสิ่งที่ควรติเตียน ๓ ประการ คือ ประการที่ ๑ ว่า การตายแห่งเนื้อหนุ่มนี้มิใช่มารดาหรือบิดาทำให้ มาตุคามทำให้โดยแท้  ประการที่  ๒  ว่า คนทั้งหลายที่ต้องภัยได้ทุกข์ในโลกนี้และโลกหน้า  ก็ล้วนแต่เพราะมาตุคามเป็นต้นเหตุ ประการที่  ๓  ว่า ในบ้านใดเมืองใดมีสตรีเป็นหัวหน้าบ้านเมืองนั้นเป็นที่น่าครหาติเตียน ครั้นแสดงข้อที่ควรติเตียนอย่างนี้แล้ว  จึงได้แสดงธรรมด้วยคาถาว่า ธีรตฺถุ กณฺฑินํ สลฺลํ  ปุริสํ คาฬหเวธินํ  ธิรตฺถุ  ตํ  ชนปทํ  ยตฺถิตฺถี  ปริณายิกา  เต  วาปี ธิกฺกิตา  สตฺตา  เย  อิตฺถีนํ  วสํ คตาติ แปลว่า การที่บุรุษยิงศรไปถูกร่างกายแห่งสัตว์ก็เป็นของน่ากลัวอย่างหนึ่ง การมีสตรีเป็นหัวหน้าในบ้านเมืองนั้น  ๆ  ก็เป็นของน่ากลัวอย่างหนึ่ง การมีผู้ตกอยู่ในอำนาจแห่งสตรี ก็เป็น ของน่ากลัวอย่างหนึ่ง ดังนี้

          ครั้นทรงแสดงเรื่องอดีตจบลงดังนี้แล้ว  จึงทรงแสดงอริยสัจต่อไป เมื่อจบอริยสัจลง ภิกษุผู้ถูกภรรยาเก่ารบกวนให้สึกนั้นก็ได้สำเร็จพระอรหัตผล แล้วทรงประชุมชาดกว่า เนื้อหนุ่มในครั้งนั้น  ได้เกิดมาเป็นพระภิกษุรูปนี้ นางเนื้อในครั้งนั้น  ได้เกิดมาเป็นภรรยาเก่าแห่งภิกษุรูปนี้ ส่วนพฤษเทวดาในครั้งนั้น คือเราตถาคตในบัดนี้  ในชาดกนี้ชี้ให้เห็นว่า สรรพสัตว์ที่อุบัติมาในโลกนี้มักถึงความพินาศเพราะเหตุแห่งมาตุคาม นักปราชญ์ทั้งหลาย จึงได้สอนกุลบุตรไว้ไม่ให้ละเลิงหลงในมาตุคามจนเกินการ

“เราติเตียนบุรุษผู้มีลุกศรเป็นอาวุธ  ยิงปล่อยไปเต็มกำลัง  เรา

ติเตียนชนบทที่มีหญิงเป็นผู้นำ  อนึ่ง  สัตว์เหล่าใด  ตกอยู่ใน  

อำนาจของหญิงทั้งหลาย สัตว์เหล่านั้นบัณฑิตติเตียนแล้ว.”

กัณฑินชาดก จบ.